ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ GELİŞİM ÖZ YETERLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Eğitimin her çağda farklı işlevleri olmakla birlikte günümüzde ihtiyaç duyulan işgücünü temin etmek, toplumların ve bireylerin çağın gereklerine uygun bir şekilde ilerlemesini sağlamaktadır. Siyasetten sağlığa, ekonomiden sosyalleşmeye, edebiyattan tarihe, çevreden eğitime kadar yaşamın tüm alanlarında eğitimin niceliği ve niteliği çok önemlidir. Bu eğitimi sunan öğretmenlerin de hem nicel olarak hem de nitel olarak gerekli donanımda olması gerekmektedir. Öğretmenlerin mesleki donanımlarının istenen niteliğe sahip olmasında ise gerekli eğitimleri alarak bunları içselleştirmiş olmaları önemlidir. Eğitime ilişkin olarak ortaya çıkan güncel değişimler, yeterlikler ve beklentileri karşılayabilecek öğretmenlerin öncelikle mesleki öz-yeterlikleri üst düzeyde olmalıdır. Kendilerini geliştirebilen öğretmenler eğitimdeki farklılaşmaları, teknolojinin getirdiği yenilikleri, yaşanan çağın eğitimsel becerilerini ve birçok farklı yeni paradigmaları anlayabilir ve uygulayabilir. Mesleki gelişimini gerçekleştirebilen öğretmenler kendi yeterliklerinin ve eksikliklerinin farkında oldukları için daha başarılı olmaktadır. Eğitim sürecinde öğrenci, idareci, veli vb. eğitimin her türlü paydaşıyla ilişki içinde olmaktadır. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerini atandıktan sonra da devam ettirebilmeleri için ihtiyaç duydukları yeterlik algısını aday öğretmen oldukları dönemden itibaren edinmeleri gerekmektedir. Bu gerçekliklerden hareketle yapılan bu çalışmada üniversite düzeyinde eğitim alan öğrencilerin ve formasyon eğitimi alan mezun öğrencilerin mesleki gelişim özyeterliklerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Nicel araştırmalarda sıklıkla kullanılan tarama modelinin tercih edildiği bu çalışmanın örneklemini 2022-2023 akademik yılı bahar döneminde İç Anadolu’da yer alan bir üniversitenin Eğitim Fakültesi öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem grubunun sayısı 408’dir (330 kadın-78 erkek). Araştırmada tercih edilen ölçeği Yenen ve Kılınç (2021) geliştirmiştir. Öğretmenlerin Mesleki Gelişim Öz Yeterlikleri Ölçeği20 maddelik bir ölçek olup üç boyutlu bir yapıya sahiptir. Ölçeğin Cronbach Alfa değeri .91, bu çalışmada .94 şeklinde saptanmıştır. Veriler Google Forms uygulaması kullanılarak online toplanmıştır. SPSS’e aktarılan veriler normallik varsayımını karşıladığı için parametrik testler kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler neticesinde katılımcıların Öğretmenlerin ölçek puanlarının yaş, sınıf düzeyi, algılanan ekonomik durum ve medeni durum değişkenlerinde anlamlı farklılaştığı (p<.05), diğer araştırma değişkenleri açısından farklılaşmadığı neticesine ulaşılmıştır (p>.05). Ölçeğin toplam puanı ile alt boyutları arasında pozitif yönde yüksek düzeyde bir korelasyonun olduğu belirlenmiştir.