Tele Çalışma Bakımından İşverenin Eşit Davranma Borcu
Abstract
Küreselleşmeyle birlikte artan uluslararası rekabet, ekonomiyi ve ticari ilişkileri etkilemekle
kalmayıp, iş ilişkilerini de standartlarından uzaklaşan bir yapıya büründürmüştür.
Esnekleşmenin her alanda etkisini göstermesiyle birlikte, işçinin bir işverenin işyerinde ona
bağımlı olarak tam ve belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştığı klasik istihdam tipi yerini standart
dışı modellere bırakmıştır. Asıl işveren alt işveren ilişkisi, geçici iş ilişkisi, kısmi süreli çalışma,
çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma şeklinde örneklendirebileceğimiz esnek çalışma
ilişkileri hem işverenler hem de işçiler için cazip olmaya başlamıştır. Anılan iş ilişkilerinde işin
yapılış şekli, çalışma süresi, işyeri gibi unsurların taraflarca daha esnek belirlenmesi gündeme
geldiğinden sözleşmenin iki tarafının da ihtiyaçlarının karşılanması imkan dahilindedir.
Ülkemizde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2003 yılında yürürlüğe girmesiyle iş ilişkilerindeki katı
kurallar esnetilerek atipik istihdam türlerine mevzuatımızda yer verilmiştir. Esas konumuz olan
tele çalışma ise 4857 İş Kanunu’na 2016 yılında 6715 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle dahil
edilmiştir. Kanunun 14. maddesinde işçinin işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu
kapsamında iş görme borcunu evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine
getirmesine dayanan iş ilişkisi uzaktan çalışma olarak tanımlanmaktadır. Uzaktan çalışma ise
Kanunda yapılan bu tanım çerçevesinde evde çalışma ve tele çalışma olarak iki şekilde
düzenlenmektedir.
Tele çalışmada işçi teknolojik ilerişim araçları vasıtası ile işini gördüğünden işçinin işvereni
olan bağımlılık ilişkisi klasik bağımlılık ilişkisinden farklılık göstermektedir. İşçinin işvereni
ve işyeri ile olan bağlantısı çevrimiçi yollarla sağlandığından tarafların iş sözleşmesinden
kaynaklanan hak ve yükümlülüklerinin bu ilişkisinin yapısına uygun olarak gözden geçirilmesi
gerektiği açıktır. Çalışmamızda tele çalışma ilişkisinde işverenin eşit davranma borcunun bu
ilişkinin kendine has özellikleri dikkate alınmak suretiyle değerlendirilmesi amaçlanmıştır.