ÖĞRETMEN ADAYLARININ OKUL DIŞI ÖĞRENME FAALİYETLERİ ÖZYETERLİK İNANÇLARI
Citation
Arslan, A. ve Adam, F. F. (2023). ÖĞRETMEN ADAYLARININ OKUL DIŞI ÖĞRENME FAALİYETLERİ ÖZYETERLİK İNANÇLARI. ANKARA INTERNATIONAL CONGRESS ON SCIENTIFIC RESEARCH-VIII.Abstract
Özet
21. yüzyılda eğitim ve öğretim faaliyetlerinin sadece okulda değil eğitimle ilişki kurulabilecek
bütün alanlarda yapılması beklenmektedir. Yapılan bu uygulamalar alanyazında okul dışı
öğrenme olarak tanımlanmaktadır. Okul dışı öğrenme okul dışındaki açık alanlar ve kapalı
alanların tamamını kapsamaktadır. Geleneksel öğrenme anlayışının dışında farklı ve nitelikli
öğrenme olanakları sunan, formal ve informal öğrenme ortamlarını ifade etmektedir. Bu
öğrenme ortamları okuldaki öğrenmeleri destekleyen, öğretmen liderliğinde gerçekleşen,
genellikle öğrenmenin değerlendirilmediği, bilginin yapılandırılması ve geliştirilmesine
olanak veren bir öğrenme ortamıdır. Okul dışı öğrenme ortamları olarak birçok farklı alan öne
çıkmaktadır. Ormanlık alanlar, duyu bahçeleri, hayvanat bahçeleri, müzeler, bilim mekezleri,
akvaryumlar, sanat merkezleri, bilim kafeleri, gökevleri vb. birçok alan okul dışı öğrenme
merkezi olarak kullanılabilmektedir. Öğretmenlerin de bu alanları nasıl kullanabileceklerine
ilişkin belirli bir bilgi düzeyinin olması gerekmektedir. Yapılan bu çalışmada öğretmen
adaylarının okul dışı öğrenme faaliyetlerine yönelik öz-yeterlik inançlarının cinsiyet, sınıf
düzeyi, yaş, branş, anne ve baba eğitim durumu, algılanan sosyo-ekonomik düzey ve ailenin
yaşadığı yer değişkenlerine göre incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu bir devlet
üniversitesinde öğrenim görmekte olan 154 (118 kadın-36 erkek) öğretmen adayı ve
formasyon öğrencisi oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme yönteminin kullanıldığı bu
çalışmada Göloğlu-Demir ve Çetin (2021) tarafından geliştirilen “Okul Dışı Öğrenme (ODÖ)
Faaliyetlerine Yönelik Öğretmen Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği” kullanışmıştır. Ölçek 4 alt
boyut ve toplamda 29 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin güvenirliği uyarlama çalışmasında alt
boyutlarda .75 ila .94 arasında, bu çalışmada ise .78 ila .95 arasında değişmektedir.
Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde SPSS programı aracılığıyla uygulanan
tanımlayıcı analiz yöntemleri ve istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Elde edilen bulgularda;
öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme etkinliklerine yönelik öz-yeterliklerinin cinsiyet, yaş,
branş, anne ve baba eğitim, algılanan gelir düzeyi ve ikamet yeri değişkenlerine göre anlamlı
farklılık gösterdiği (p<.05), sınıf düzeyi değişkenine göre ise anlamlı farklılık göstermediği
belirlenmiştir (p>.05).