16. Yüzyılda Müezzin Bir Şâir: Hüdâyî-İ Kadîm

Abstract

Bu çalışmanın amacı 16. yüzyılda yaşamış, ancak ismini duyuramamış bir şâir olan Hüdâyî’nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi vermektir. Mustafa Hüdâyî Efendi, 16. asırda yaşamış bir Osmanlı şâiridir. Kanûnî Sultan Süleymân, II. Selîm ve III. Murad’ın saltanat dönemlerini idrâk eden şâirin mesleği müezzinliktir. Kaynaklara göre ömrü boyunca Hâsekî Sultan Câmî’nde müezzinlik yapan şâirin doğum yeri İstanbul’dur. Doğum tarihi kaynaklarda yazılı değildir. Tezkîrelerde ölüm tarihi hicrî 991, milâdi 1583 olarak belirtilmektedir. Şiirde, Türk şâirlerden ziyâde İranlı şâirleri örnek almıştır. Özellikle gazel alanında başarılı olmuş bir şâirdir. Şâir şiirlerini mürettep bir dîvânda toplamıştır. Şâirin bilinen tek eseri Dîvânı’dır. Kaynaklara göre özellikle gazelleriyle beğenilen Hüdâyî’nin, sesinin güzelliğinden ve müzik yeteneğinden de bahsedilmektedir.

The aim of this work is to inform about the life of Hüdâyî who lived in 16 th century but could not become famous, his literary personality and works. Mustafa Hüdâyî Efendi is an Ottoman poet who lived in the 16th century. The poet who comprehended the sovereignty periods of Kanûnî Sultân Süleymân, II. Selîm and III. Murât, was a muezzin. According to the sources, the poet was a muezzin at Hâseki Sultan Mosquea throughout his life and his place of birth is İstanbul. His birthday is not written in sources. In notes, the date of his death is stated 991 according to the Moslem calender and 1583 according to the Gregorian calender. In poetry, he had a tendency to Persian poets rather than Turkısh ones. He was a successful poet particularly in lyric poems The poet had collected his poems in a regular Dîvân. The only work which is known by the poet is his Dîvân. According to sources, it is talked not only about lyric poems but also about musical talent of Hüdâyî.